Mej. M.J.P. van Breda
en haar grootmoeder
Wed. J.M. Veeren - Pilgrim
Woning
1869- 1877
Eigenaren jhr. J.W.A. van Sijpesteijn 1855 - 1871 en Wed. A.M. van Lennep 1871 - 1877
De oudste foto van ons huis. (Zie pijl)
Voor de eerste grote verbouwing.
Stereofoto 1870
Jacoba Maria Pilgrim (Huissen ca. 1790 - Haarlem 20 augustus 1876, 86 jr. )
Dochter van Johan Fridrich Pilgrim, kapitein in Franse Keizerlijke dienst. en Johanna Cornelia Backer
Getrouwd in Huissen 23 mei 1811 met
Pieter Veeren (Huissen 25 april 1773 - Huissen 1 februari 1850, 76 jr. )
Zoon van Theodorus Coenradus Casparus Veeren, luitenant in het regiment van Kinschot, en Anna Maria van Himberg
De nu uitgestorven familie Veeren, oorspronkelijk afkomstig uit Huissen, was een in hoofdzaak militair geslacht.
Huwelijksakte Huissen 1811.
Pieter (hier geschreven Peter) was 38 jaar en officier (uiteindelijk Kapitein) in Hollandsche dienst.
Jacoba Maria was 21 jaar.
Pieter en Jacoba Maria kregen 13 kinderen, allen geboren in Huissen, waarvan er maar 5 volwassen werden.
Theodorus Frederikus Johannes 14 augustus 1812 - Oirschot 14 augustus 1878, 66 jr. Kapitein der infanterie, trouwde Huissen oktober 1862 Elisabeth Thorbecke
Cornelia Maria 9 juni 1814 - Haarlem 1 februari 1841, 26 jr. Trouwde Huissen 8 juli 1836 Jacobus Gijsbertus Samuel van Breda
Anna Susanna 9 januari 1816 - Haarlem 19 oktober 1887, ongehuwd, 71 jr.
Bertha Adolphina overleden 23 maart 1823 4 jaar
Johan Frederik 16 juni 1820 - Arnhem 6 mei 1874, 53 jr. Burgemeester Winterswijk, trouwde Leiden juli 1846 Theodora Aurelia Hamaker
Jan Rabo Bernhard 14 mei 1822 - 18 mei 1822 4 dagen
Bertram Adolph 9 juli 1823 - 21 december 1827 4 jaar
Theodora Hortance 14 augustus 1826 - 18 oktober 1826 2 maanden
Maximiliana Josepha Debora 21 oktober 1827 - 25 november 1827 5 weken
Maximiliaan Victor 19 mei 1829 - Nijmegen 26 juni 1910, 81 jr. Commies bij 's Rijks Belastingen, trouwde Emmen 25 mei 1866 Geertruida Berkhoven
Jacoba Pitronella 10 mei 1831 - 15 mei 1831 5 dagen
Theodora Johanna Jeremia 27 mei 1834 - 30 augustus 1834 3 maanden
Elias Cornelis Frederik 11 december 1837 - 15 december 1837 4 dagen
Van al de kinderen is maar één portret: van Johan Frederik, burgemeester van Winterswijk.
2 februari 1850 overleed Pieter Veeren.
Opregte Haarlemsche Courant
06 02 1850
Hun enige dochter, Cornelia Maria, Trouwde te Huissen 8 juli 1836 Jacobus Gijsbertus Samuel van Breda
Van Breda.
Postuum portret naar foto.
Over Jacobus Gijsbertus Samuel van Breda :
BREDA (Jacob Gijsbertus Samuel van), geb. te Delft 24 Oct. 1788, gest. te Haarlem 2 Sept. 1867, bezocht de latijnsche school in zijn geboorteplaats en werd 27 Juli 1806 te Leiden ingeschreven als stud. med., hoewel ook het onderwijs in de natuurkundige wetenschappen, vooral van Brugmans, hem aantrok. Na zijne promotie in de medicijnen op 23 Apr. 1811 en hetzelfde jaar nog tot art. lib. mag. en phil. dr., beide malen op stellingen, vertrok hij met een tweetal academievrienden, van Heynsbergen en Hugo Beyerman, naar Parijs. Na omstreeks een jaar teruggekeerd, vertoefde van Breda nog eenigen tijd te Leiden en zou zich op verlangen zijns vaders te Rotterdam als arts hebben neergezet, zoo hij niet, op aanraden van Brugmans, benoemd was tot hoogleeraar in de botanie, chemie en pharmacie aan het athenaeum te Franeker, welk ambt hij 15 Oct. 1816 aanvaardde. De veelvuldige aanraking met den curator en natuurkundige Adr. Gilles Camper leidde tot een huwelijk met diens dochter Frederica Theodora Ernestina te Klein Lankum op 9 Mei 1821. Niet lang daarna werd hem uitgebreider werkkring aangeboden te Gent, waar hij 16 Mei 1822 het professoraat in de botanie, zoölogie en vergelijkende anatomie aanvaardde en waar hij zich, behalve door de uitgave van de Philosophia botanica van Linnaeus en ordening en beschrijving der orchideeën, op Java verzameld door Kuhl en van Hasselt, onderscheidde door geologische onderzoekingen (vooral nadat hem door de regeering de behandeling van het wetenschappelijk deel der geologische kaart van het rijk was opgedragen) in de dolomietmassa bij Durbuy en krijtformatie bij Maastricht. Nadat de omwenteling van 1830 hem tot een overhaaste vlucht had gedwongen, werd van Breda 12 Mrt. 1831 tijdelijk aan de leidsche hoogeschool verbonden. Hier verloor hij 15 Apr. 1834 zijne vrouw, die hem bij zijn onderzoekingen met hare teekenpen dikwijls ter zijde had gestaan. Intusschen was hij in 1835 te Leiden als gewoon hoogleeraar in de wis- en natuurkundige faculteit aangesteld, belast met het onderwijs in de zoölogie en geologie en vervolgens in het laatste vak alleen, waarover hij verschillende kleinere studiën uitgaf en waarin hij o.a. W.C.H. Staring tot leerling heeft gehad. Met behoud van zijn post als hoogleeraar verliet hij in 1839 Leiden om van Marum op te volgen als secretaris van de Hollandsche Maatschappij van Wetenschappen te Haarlem en directeur van Teylers museum. Hier zoowel als ook uit particuliere middelen bracht hij een rijke verzameling fossielen bijeen, waartoe hij menigmaal reizen naar Frankrijk, Engeland, ltalië en Denemarken ondernam, zoodat de delftsche studenten, opgeleid tot ingenieur bij het mijnwezen in O.-l. en op verzoek der regeering in 1852 toegelaten, daar een rijke bron van kennis vonden.
Nieuw Nederlandsch biografisch woordenboek, Cornelis de Waard, iets ingekort.
Over zijn eerste vrouw:
CAMPER, Frederica Theodora Ernestine . Dochter van Adriaan Gilles Camper (1759-1820), natuuronderzoeker, en Theodora Aurelia gravin van
Limburg Stirum (1776-1849)
Frederica Camper was een kleindochter van de beroemde botanicus Petrus Camper (1722-1789). Van haar vader leerde zij – evenals haar broer en drie zussen – tekenen en schilderen. Volgens C.J. Matthes, de biograaf van haar man, had zij een zwakke gezondheid. Matthes schrijft dat zij zich ‘onderscheidde [...] niet enkel door een edel en bevallig uiterlijk, maar bovendien door een beminnelijk karakter en een gezond oordeel, gepaard aan veelzijdige kennis en talenten. Camper nam in de wetenschappelijke bemoeiingen van hare echtvriend een levendig aandeel, en was hem dikwijls met hare tekenpen ter hulpe, bij het opnemen van terreinen, versteningen of delfstoffen, waarvan hij afbeeldingen begeerde’. Tekeningen van haar hand zijn echter niet bekend; waarschijnlijk heeft zij nooit iets gesigneerd.
Camper leerde haar echtgenoot kennen in Franeker. Van Breda was daar van 1816 tot 1822 hoogleraar botanie, chemie en farmacie aan het Atheneum. Vervolgens werd hij hoogleraar te Gent (1822-1830) en Leiden (1831 adjunctus en sinds 1835 ordinarius). In 1826 werd hij belast met het vervaardigen van een geologische kaart van Zuid-Nederland. Daaruit resulteerden ook zijn zoektochten naar fossielen. Zij trok met hem mee en maakte daarbij haar eigen geologische
aantekeningen en situatietekeningen. Ook vergezelde zij hem op zijn reizen naar Frankrijk, Duitsland en Engeland, waar zij mede door haar vaders en grootvaders naam toegang hadden tot geleerde kringen rond de Franse zoöloog Georges Cuvier en de Engelse chemicus Humphry Davy.
Bij de Belgische Opstand in 1830 moest het echtpaar hals over kop Gent verlaten, met achterlating van veel van hun eigendommen. Het jaar daarop waagden zij zich terug om papieren van Van Breda en diverse handschriften van de familie Camper te redden. Van Breda en zijn ‘femme frêle et délicate’ ontsnapten er ternauwernood aan arrestatie.
Na haar kinderloos overlijden in 1834 – het echtpaar kreeg drie doodgeboren kinderen – schreef Van Breda een liefdevolle necrologie in de Messager de Gand, die werd herdrukt in het Journal de la Haye. Hierin prees hij haar om het gemak waarmee zij zich in (internationaal) gezelschap bewoog, om haar geest en om haar schoonheid. Frederica Camper werd begraven in het familiegraf-Van Breda te Hillegom.
Leen Dorsman, Camper, Frederica Theodora Ernestine, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. Iets ingekort.
Toen Jacob Gijsbert Samuel, twee jaar na het overlijden van zijn eerste vrouw, met Cornelia Maria Veeren trouwde, was hij 47 jaar oud en zij 22 jr.
De vreugde zal groot geweest zijn toen Cornelia 25 mei 1837 op de Breedestraat wijk 4 nr. 342 te Leiden beviel van een zoon. Hij kreeg de namen Jacob Frederik, de voornamen van zijn vader en diens overleden eerste vrouw. Helaas stierf het jongetje 13 juli 1838, ruim dertien maanden oud.
Op hetzelfde adres werd 4 maart 1839 een meisje geboren, Jacoba Frederica.
In 1839 verhuisde het gezin naar Haarlem want Jacob Gijsbertus Samuel werd daar aangesteld als secretaris van de Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen en als hoofd van zowel het Paleontologisch-Mineralogisch als het Fysisch Kabinet van Teylers Museum.
Ze gingen wonen aan het Spaarne, wijk 2 nr. 194.
23 januari 1841 werd er weer een meisje geboren, Maria Jacoba Petronella.
Een drama, samengevat in twee krantenberichten:
Opregte Haarlemsche Courant
26 01 1841
Opregte Haarlemsche Courant
06 02 1841
Na het overlijden van Cornelia Maria op 1 februari 1841 verhuisde Jacob Gijsbert Samuel met zijn twee dochtertjes van het Spaarne wijk 2- 194 naar wijk 2 nr. 200. En we zien een nieuwe naam in het Volkstellingregister van 1849 - 1859: Anna Susanna Veeren, de ongetrouwde zus van Cornelia Maria, is van Huissen naar Haarlem gekomen om te helpen.
Volkstellinsregister Haarlem
1849 - 1859
1 oktober 1863 trouwde oudste dochter Jacoba Frederica te Haarlem met Daniël de Haan. Hij was 28 jaar, afgestudeerd als doctor in Leiden, bierbrouwer en lid van de gemeenteraad Haarlem. Zij was 24 jaar.
Hun eerste kind, een meisje, Elise Jacoba, werd in juli 1864 geboren in de Smedestraat, nu nr, 21. Ook het tweede kind, een zoon, werd hier in november 1865 geboren. Deze zoon, Jacob, liet in 1888 zijn achternaam veranderen van De Haan in Van Breda de Haan. In 1867 volgde nog een jongetje, Daniel,die niet oud werd. Het volgende kind, juli 1869, weer een Daniel, werd geboren in het Kenaupark wijk 6 - 453 (nu nr. 30). Hier bleef de familie wonen tot het overlijden van vader Daniël de Haan in 1895.
Jacobus Gijsbertus Samuel van Breda legde in 1864 zijn functies in Haarlem neer. Drie jaar later, 2 september 1867, stierf hij na een beroerte.
Hij woonde toen, met zijn dochter Maria Jacoba Petronella, schoonzus Anna Susanna Veeren en misschien al met zijn schoonmoeder Jacoba Maria Veeren - Pilgrim op de Gedempte oude gracht wijk 4 - 1026, nu nr. 65.
Na het vertrek van de wed. van der Ven - Rouffaer en haar vijf kinderen huurde Mej. M.J.P. van Breda ons huis van Jacob Wigbold Ascanius van Sijpesteijn. Volgens het bevolkingsregister woonde haar grootmoeder, Wed. J.M. Veeren - Pilgrim, en haar tante Anna Susanna Veeren nu bij haar in.
Links Veeren- Pilgrim, rechts van Breda.
Adresboek Haarlem 1 september 1869
Bevolkingsregister familie Breda
Toen ze er net woonden werd, na twee eeuwen, de Achter Nieuwe Gracht gedempt. De zo ontstane weg hoorde bij het ontwerp van landschapsarchitect Zocher bij het nieuw aangelegde villapark 'Kenaupark' en werd Parklaan gedoopt. De Parklaan nu is een zielige afspiegeling van wat ooit de bedoeling was.
Brug op de Kruisweg tijdens de demping van de Achter Nieuwe Gracht
Willem Johan Boogaard 1869
28 maart 1871 stierf huisbaas Jacob Wigbold Ascanius van Sijpesteijn te Heemstede.
Het huis werd nu gehuurd van zijn weduwe, Anna Maria van Sijpesteijn - van Lennep. Zij woonde in Zandvoort.
20 augustus 1876 stierf, in ons huis, ook de oude mevrouw Veeren - Pilgrim. Ze was 86 jaar geworden. In de boedelscheiding zijn nog aan openstaande rekeningen o.a. een dokters- en apothekersrekening opgenomen, niet zo raar gezien haar leeftijd. Ook moest ze nog betalen voor een exemplaar van het Bijbels Dagblad en voor het abonnement op het Weekblad van Winterswijk (waar haar zoon burgemeester was geweest).
De grootste openstaande post was geleverde wijn, maar dit kan ook voor haar begrafenis geweest zijn. Na haar dood werd tussen haar papieren in huis een handgeschreven briefje gevonden, waarin ze haar schoonzoon Daniël de Haan benoemde tot executeur testamentair. Het briefje werd voor echt verklaard.
Overlijdensakte
22 08 1876
Het bewuste briefje in de boedel gevonden en
voor echt verklaard.
Maria Jacoba Petronella verhuisde een jaar later. Ze was nu 36 jaar. Samen met haar tante Anna Susanna Veeren ging ze in juni 1877 wonen op de Gedempte Oudegracht 108.
Vier jaar later gebeurde wat ze misschien niet meer had durven dromen. Ze trouwde op 3 november 1881 met Hendrik Smeding, predikant bij de Nederlandse Hervormde gemeente. Zij was 40 jaar en hij was 48 jaar. Het was zijn tweede huwelijk.
Verbi Divini Minister (afgekort VDM) is latijn en betekent Dienaar van het Goddelijke Woord.
De Standaard 05 11 1881
Hendrik Smeding ( Leeuwarden 21 mei 1833 - Haarlem 14 mei 1891) was eerder getrouwd geweest met Mensje Maria Janszon (Rotterdam maart 1830 - Haarlem december 1879, overleden gedempte Oudegracht 62). Zij trouwden 16 juni 1858. Smeding was toen al kweekeling om als zendeling het evangelie in 'Nederlands Overzeesche bezittingen' te gaan verkondigen. Eind 1858 vertrok hij met zijn vrouw naar Kediri op Java. In 1861 werd
hij wegens ziekte gerepatrieerd. Vanaf 1873 was hij predikant in de Ned. Hervormde Kerk. Zijn huwelijk met Mensje Maria bleef kinderloos.
Smeding was zeer muzikaal, geïnteresseerd in gamelan muziek en tegen het gebruik van tembang (Javaanse dichtmaat) in de kerkzang op Java.
Dit was nog een hele discussie in die tijd. Ook was Smeding een begenadigd schrijver, getuige de artikelen die hij schreef in zijn zendelingsjaren in Nederlands Indië.
Hier een voorbeeld, over een oerbos waar hij doorheen moest tijdens zijn bezoekreis van Soerabaja naar Kederi, Madiun en Modjokerto, juli 1859.
23 september 1883 beviel Maria Jacoba Petronella van een levenloze zoon. Het echtpaar woonde toen in de Zijlstraat, nr. 64.
Tante Anna Susanna woonde Raaks nr. 17, waar ze oktober 1887 overleed, 71 jaar oud.
Hendrik Smeding overleed in mei 1891, 57 jaar en Maria Jacoba Petronella van Breda in augustus 1918, 77 jaar. Beiden stierven op de Kleine Houtweg in Haarlem.