F. Rozenhart
Kantoorbediende Nederlandsche Credietbank
Werknemer
1898 - 1918
Eigenaren: J.M. Polman Mooij 1897 - 1908, J.J. Zeewoldt jr. 1908 - 1910, de Ned. Credietbank N.V. 1910- 1926.
Anthoniestraat. Gezien naar de Antoniebrug.
Nr. 36 is linksachter voor de boom te zien.
Achter de boom de Spaarnekerk.
De kerk is in 1983 gesloopt.
foto 1907
Anthoniestraat 36 bij de Burgwal. Gezien vanaf de Anthoniebrug. Beneden was de winkel in suikerwaren en koek. Op de zijmuur was ruimte te huur voor advertenties.
De winkel ernaast was een vleeschhouwerij en spekslager.
Alles is afgebroken, nr. 46 en de hogere nummers daarna pas in de jaren 70.
foto ca. 1916
Fredrik Rozenhart (Alkmaar, 31 januari 1871 - Haarlem, 5 maart 1958, 87 jr.)
Zoon van David Rozenhart (1828 -1912), zadelmaker, en Anna Margaretha Adolph/Adolf (1830 -1897).
Getrouwd Alkmaar 2 december 1894 met:
Teetje Hogetoorn (Beemster, 10 januari 1871 - Haarlem, 17 september 1938, 67 jr.)
Dochter van Jan Hogetoorn (1838 - 1911), winkelier, en Geertje Maars (1838 - 1908).
Kinderen:
Anna Margaretha (Annie), (Haarlem, 23 augustus 1899)
Jan Fredrik Arend (Jan), (Haarlem, 22 december 1904)
Fredrik werd vaak verkeerd gespeld als Frederik.
Familie Rozenhart
Zadelmakerij van Rozenhart, Achterdam nr. 1 Alkmaar.
Tweede van links David Rozenhart. Derde van links zijn zoon Arend Frederik. Bij de bokkewagen Aagje Hogetoorn.
Op de bokkewagen Jan Rozenhart.
1898
Vader David Rozenhart, oorspronkelijk uit Haarlem, was jarenlang werkzaam als meesterknecht bij de zadelmaker Hintzen in Alkmaar. Na de dood van Hintzen in 1877 nam hij de zaak op de Achterdam 1 over.
Opregte Haarlemsche Courant
12 09 1877
24 oktober 1858 was hij te Alkmaar getrouwd met Anna Margretha Adolph. Ze kregen twee kinderen die volwassen werden (twee dochtertjes en en zoon stierven zeer jong):
Arend Fredrik (Arend), (Alkmaar, 28 juli 1865 - Alkmaar, 1951, 86 jr.), en 31 januari 1871 Fredrik.
Arend volgde, als oudste zoon, zijn vader op in het bedrijf. De zadelmakerij ging weer over op een zoon van Arend, Jan. Als laatste, dus al weer de vierde generatie, nam de zoon van Jan, Arend Frederik, (genoemd naar zijn opa), het bedrijf over. In 1982 sloot de zadelmakerij zijn deuren.
Familie Hogetoorn
Jan Hogetoorn en Geertje Maars, beiden wonende in de Beemster, kregen zes kinderen. Vier dochters en twee zoons. Vader Jan werd bij registraties en de huwelijken van zijn kinderen beschreven als warmoezier (tuinder), spekslager en later winkelier. Hij begon zijn carrière bij zijn eigen huwelijk in 1861 als boerenarbeider.
Bevolkingsregister Beemster
In 1883 vertrok het gezin Hogetoorn van de Beemster naar Alkmaar. Jan begon als slachter. Ze gingen wonen in de Kooltuin 1, vlakbij de familie Rozenhart. Vanaf 1888 was hij winkelier in kruidenierswaren. In 1894 verhuisden ze naar de Koningsweg.
Op deze foto uit ca. 1910 zie je de Kooltuin vanaf de Dijk. De Kooltuin is het smalle grachtje in het midden.
Rechts de achterkant van de huizen van de Achterdam. De achterkant van de zadelmakerij was ongeveer in de linkerbenedenhoek.
Rechts de huizen van de Kooltuin. Zij hadden voor hun huis een smalle kade met bomen. Het huis van Hogetoorn is net buten beeld, rechtsonder op de hoek van de Kooltuin en de Dijk. De families woonden ongeveer tegenover elkaar.
De oudste zoon van David Rozenhart, Arend, trouwde in 1888 met een Aaltje Hogetoorn, een dochter van Jan Hogetoorn en Geertje Maars.
Arend en Aaltje kregen drie kinderen. De oudste was David Jan (1889). Hij werd machinist in plaats van zadelmaker. Hij trouwde later met de dochter van een stoombootkapitein. Helaas stierf hij al met 32 jaar. De tweede zoon was Jan (1891). Hij werd de opvolger in de zadelmakerij. Het derde kind was een meisje, Anna Margaretha (1896). Zij stierf in november 1896, pas negen maanden oud. Een half jaar na haar overlijden, in juni 1897, stierf na een lang ziekbed ook Aaltje. Ze werd 35 jaar. Op het adres in Alkmaar stond sinds 1896 ook haar jongere zus Aagje ingeschreven. Zij zal Aaltje en haar jonge kinderen verzorgd hebben.
23 juli 1899 trouwde Arend Fredrik met Aagje Hogetoorn. Ze kregen samen geen kinderen. Aagje stierf in 1941.
Fredrik Hogetoorn zal als eerste van de families de HBS gevolgd hebben. In het militieregister van 1891 werd zijn beroep vermeld als 'kantoorbediende'. Door het militieregister weten we ook dat hij 1.66 lang was, bruine ogen had en donkerblond haar.
Militie register 1891
2 december 1894 trouwde Fredrik te Alkmaar met de jongste zus van Aaltje en Aagje Hogetoon; Teetje Hogetoorn. Ze waren allebei 23 jaar.
Sinds 6 juni 1884 woonde Fredrik op het Wilsonsplein nr 4 te Haarlem. Op de dag van hun huwelijk, 2 december 1894, werden Fredrik en Teetje ingeschreven op de Antoniestraat nr.36 (zwart). Boven (rood) was verhuurd aan een weduwe. Op dit adres werden hun twee kinderen geboren. Ze huurden van D. Akersloot, spekslager. Hij woonde op nr. 38.
Fredrik wilde zijn kelder onderverhuren en tevens de muurvlakte van zijn huis voor reclame. Het was, als hoekhuis bij de Antoniebrug, inderdaad een mooie plek voor reclame. Gezien de foto uit 1916 was deze verhuur een schot in de roos.
Haarlem's Dagblad
09 01 1895
F. Rozenhart beveelde zich beleefd aan tot het leveren van alle drukwerken. We horen er verder niets meer van.
Haarlem's Dagblad
17 06 1898
29 augustus 1898 kocht hij voor F12.500 van zijn huisbaas D. Akersloot de winkel, woonhuis en erf op de Antoniestraat nr.36, samen met de winkel, woonhuis en erf nr. 38 ernaast, plus nog een erf elders. Akersloot vertrok, maar nr. 38 werd door Rozenhart steeds verhuurd aan spekslagers.
Koopcontract
1 februari 1899 werd Fredrik aangenomen als kantoorbediende bij de net opgerichtte Nederlandsche Credietbank. Diecteur was de heer Polman Mooij.
Fredrik heeft als kantoorbediende alle directeuren van de Nederlandsche Credietbank meegemaakt. Vanaf begin af aan was hij bij de meeste akten van de bank één van de twee wettelijk voorgeschreven getuigen. Zelfs bij de oprichting van de NV Karmel, maatschappij tot exploitatie van onroerende goederen, door directeur Polman Mooij en zijn schoonvader Van der Meulen, 6 juli 1899, waren de 'Heeren Johannes Lambertus Tieleman, boekhouder en Fredrik Rozenhart, kantoorbediende' getuigen. Met deze Tieleman zou hij later een eigen maatschappij oprichten.
Bij het huis op de Antoniestraat 36 zat een winkel. Blijkbaar van oudsher een winkel in koek, banket, drups. fondant, biscuits, chocolade en suikerwerken. Zaterdagavond 25 maart 1899 werd deze zaak heropend. Teetje was al drie maanden zwanger en Fredrik had overdag natuurlijk zijn kantoorbaan. Vanaf nu werd Fredrik in de adresboeken vermeld als 'kantoorbediende en winkelier in koek en suikerwerken'.
Haarlem's Dagblad
24 03 1899
23 augustus 1899 werd een dochter geboren: Anna Margaretha.
geboorte akte
11 september 1900 richtten 1.De heer Johannes Matthijs Polman Mooij kassier wonende te Haarlem, 2. de heer Johannes Lambertus Tieleman boekhouder wonende te Haarlem en 3.de heer Frederik Rozenhart kantoorbediende wonende te Haarlem de NV Maatschappij 'Onderling Belang, maatschappij tot exploitatie van onroerende goederen' op. In eerste instantie legden Tieleman en Rozenhart ieder één aandeel in, à F. 1000. Polman Mooij nam 18 aandelen voor zijn rekening. Het verkrijgen van handtekeningen van getuigen duurde even. In de voorlopige akte was de plek van de namen nog leeg. Uiteindelijk tekenden Johannes Brink en Cornelis Poland, beiden kantoorbediende te Haarlem.
Nederlandsche staatscourant
29 09 1900
Voorlopige
oprichtingsakte
Van 1907 tot 1914 was Onderling Belang ingeschreven op de Nieuwe Gracht 11. In 1917 waren ze te vinden in Bloemendaal. In 1921 waren ze ondergebracht bij de Amsterdamsche hypotheekbank in Amsterdam.
De winkel. Gebakjes, taarten en bruidsuikers.
Nieuwe Haarlemsche Courant
01 05 1901
22 september 1902 richtte Fredrik Rozenhart, samen met Johannes Lambertus Tieleman ook nog de NV Maatschappij 'Hulpbetoon' op, maatschappij tot het verhandelen van gelden en geldwaarden en het beleenen en ter leen geven van gelden, het koopen en verkoopen, het huren en verhuren en het exploiteren van roerende en onroerende goederen. Het ging om de helft minder geld dan bij 'Onderling Belang'. De getuigen waren weer Johannes Brink en Cornelis Poland, nu allebei notarisklerk.
Nederlandsche staatscourant
27 10 1902
Advertentie voor de winkel. Acht huizen verder zat nog een brood- en koekbakker. Misschien was Rozenhart een van de wederverkopers.
Nieuwe Haarlemsche Courant
28 10 1903
In september 1904 werd besloten de bovenwoning te verhuren. F 3 per week, prachtig uitzicht. Voor 2 of 3 mensen.
Haarlem's Dagblad
24 09 1904
In oktober werd de advertentie aangepast. Voor 1 of 2 juffrouwen. Een mooie kamer met keuken en gebruik van zolder. Vrolijk uitzicht. F. 2.25 per week.
Haarlem's Dagblad
03 10 1904
Het 'vrolijke uitzicht' op het Spaarne aan de achterkant. Het huis van Rozenhart is het tweede van rechts. Je ziet ook de stenen liggen op de vrije grond, waar Rozenhart over klaagde in 1908. De kade achter heette Korte Herenvest en was bebouwd. De bebouwing begon ongeveer achter nr. 46 van de Antoniestraat en liep door tot de Antoniestraat hoek Lange Herenvest. In 1904 stonden er in totaal zes woningen. Ook deze woningen zijn in de jaren 70 gesloopt.
De Langebrug en de R.C. Kerk van de H. Domenicus (Spaarnekerk).
1909 - 1911
Dienstbode gevraagd per november.
Haarlem's Dagblad
31 10 1904
22 december 1904 werd een zoon geboren: Jan Fredrik Arend.
geboorte akte
Een rare advertentie. F 100 was heel erg veel geld, maar er staat geen tijdspanne bij. Wellicht per kwartaal?
Haarlem's Dagblad
12 01 1907
Vanaf 1 mei 1907 waren J.W. Arriëns en J.A.C. Suringar de directeuren van de Nederlandsche Credietbank
De bank werd gemoderniseerd, er kwam een telefoonaansluiting, een grote kluis in het souterrain en de voorgevel werd wit gepleisterd.
Adresboek Haarlem van 1 september 1907. De bovenwoning van de Antoniestraat 36 bleek in plaats van 1 of 2 juffrouwen te zijn verhuurd aan J.P. van Eekeren, smidsknecht. De woning ernaast verhuurden ze aan de spekslager J. van Beek.
Adresboek even nummers Antoniestraat vanaf de burgwal
Blijkbaar was ook de inrichting van de Antoniestraat aan vernieuwing toe. Een nummerkachel was een zeer eenvoudige kachel, gemaakt van giet-of smeedijzer. Het vuur brandde in een dichte vuurpot, die tegelijkertijd de wand van de kachel vormde. Ze leken op potkachels.
Haarlem's Dagblad
18 11 1907
Een anonieme ingezonden brief over de onhoudbare verkeersdrukte in de Antoniestraat, vooral bij de Antoniebrug. Het zou tot 1917 duren voor de Antoniebrug verbreed werd.
Nieuwe Haarlemsche Courant
11 02 1908
Eind september 1908 schreef Fredrik de gemeenteraad aan over het lossen van steen achter zijn huis. Gezien de foto boven uit 1909 - 1911 werd het niet snel opgelost.
Haarlem's Dagblad
25 09 1908
De bovenwoning werd weer te huur aangeboden. Blijkbaar was de smidsknecht vertrokken.
Haarlem's Dagblad
28 01 1908
Na een maand ging de prijs met een dubbeltje omlaag. Uiteindelijk werd het verhuurd aan J. Meijlis, stoker.
Haarlem's Dagblad
04 03 1908
Nieuwjaarswensen van winkeliers en bedrijven. P.f. betekent 'Pour féliciter', 'om geluk te wensen'. Een mooie en goedkope oplossing, want het waren maar twee letters.
Haarlem's Dagblad
31 12 1908
In juni 1909 verzocht Fredrik om gedeeltelijke of gehele teruggaaf van geld, betaald voor 180 kub. M. duinwater, die door een lek, buiten zijn schuld ontstaan, was weggevloeid. Het werd een hele kwestie.
In eerste instantie kreeg hij gedeeltelijk het geld terug. In dezelfde krant een volledig verslag van de Raad met alle argumenten vòòr en tegen.
Haarlem's Dagblad
01 07 1909
Vergadering gemeenteraad punt 15
Haarlem's Dagblad
01 07 1909
Reeds de volgende dag stond er een ingezonden brief in de krant van iemand die ook terugbetaling van watergeld wilde.
Haarlem's Dagblad
02 07 1909
In totaal kwamen er maar twee aanvragen voor terugbetaling, maar B. en W. hadden spijt van de terugbetalig aan Rozenhart. Niet dat hij iets aan het lek kon doen, maar er waren natuurlijk genoeg mensen die wèl oneerlijk waren en water verspilden en dan maar een lek verzonnen om niet te hoeven betalen.
Haarlem's Dagblad
16 08 1909
De eindconclusie van de Raad was duidelijk: de terugbetaling aan Rozenhart was een foutje geweest. Er werd niet meer terugbetaald. De vraag is, of Fredrik zijn geld alsnog heeft gekregen.
Haarlem's Dagblad
08 09 1909
Fredrik heeft nu een ander huisje te huur, aan de Korte Spaarne. Wel weer met prachtig vrij uitzicht.
Haarlem's Dagblad
05 11 1909
Vijf dagen later twee advertenties in de krant. Wegens ziekte werd er een net meisje gevraagd voor dag en nacht. Wie er ziek was, Teetje, een van de kinderen (Annie?), of het vorige dienstmeisje is niet bekend. En er werd er nog een huis aangeboden, nu met tuintje, in de Teylerstraat.
Haarlem's Dagblad
10 11 1909
Vanaf 7 augustus 1909 was Annie Rozenhart een trouwe inzendster van de Rubriek voor onze Jeugd van het Haarlem's Dagblad. Ze zond oplossingen van raadsels en strikvragen in, verzon zelf raadsels die geplaatst werden en deed mee aan prijsvragen. In 1910 -11 stuurde ze bijna elke week brieven in die beantwoord werden. Zo kunnen we door middel van de antwoorden een glimp van haar leven opvangen. Toen broertje Jan een jaar of negen was deed hij net zo fanatiek mee als zijn zus. De Rubriek voor onze Jeugd verscheen elke zaterdag.
In 1910 en 1911 was Annie een paar keer ziek en kon dan niet naar school. Vier voorbeelden van de Rubriek voor de Jeugd in december 1910.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
10 12 1910
Rubriek voor onze Jeugd
(Vanwege de oplossing van raadsel 9 van de vorige week)
Haarlem's Dagblad
17 12 1910
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
24 12 1910
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
14 01 1911
In 1910 staat in het adresboek van Haarlem een nieuwe spekslager ingeschreven op nr. 38. Het is de heer Anton Dijkzeul.
Haarlem's Dagblad
09 05 1910
Juni 1910 stond ook de bovenverdieping op de Antoniestraat weer leeg. Het was wel opgeknapt, want er was nu gas- en waterleiding.
Haarlem's Dagblad
30 10 1910
14 juni 1911 werd er 's nachts ingebroken en brand gesticht bij buurman Anton Dijkzeul. Niet lang hierna vertrok Dijkzeul naar Amerika. Het pand bleef maanden leegstaan, dus Rozenhart miste huurinkomsten.
Haarlem's Dagblad
15 06 1911
Via Rubriek voor de Jeugd weten we dat eind juni 1911 de drie neven van Annie en Jan in Haarlem logeerden. Via dezelfde rubriek weten we ook dat Annie en Jan op hun beurt elke zomer naar Alkmaar gingen.
De neefjes waren de drie zonen van tante Jannetje Hogetoorn, de zus van Aaltje, Aagje en Teetje. Zij was in 1894 getrouwd met Lodewijk Janssen.
Hij was koopman in fruit. Als eerste kregen ze in december 1894 een meisje, Cornelia. Zij stierf toen ze vijf was. In december 1895 kwam Jan. In maart 1898 Lodewijk en in juni 1901 Klaas. Het gezin woonde ook op de Kooltuin, nummer 12.
Annie maakte zich een beetje zorgen over het verschil tussen jongens- en meisjesspellen. Het liep allemaal goed af, gezien het grappige antwoord van 1 juli 1911. (De 'Rubriek voor onze Jeugd' van 6 mei 1911 heb ik alleen geplaatst vanwege het gedichtje over het weggelopen poesje Bop).
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
06 05 1911
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
24 06 1911
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
01 07 1911
Jubileum! De heer F. Rozenhart werkte 12 en 1/2 jaar bij de Nederlandsche Credietbank!
Haarlem's Dagblad
29 07 1911
Of het te maken had met de brand en diefstal bij de buurman, of dat het uitbaten van de winkel teveel werd, in september 1911 stond het gezin Rozenhart zèlf op de eerste verdieping ingeschreven. 36 zwart werd nu verhuurd aan G. de Lugt, Smid en Winkelier.
Gerardus de Lugt was sinds 1899 getrouwd met Johanna Hendrika Kruijs. Het huwelijk was kinderloos.
Waarschijnlijk sloeg het antwoord op een brief van Annie in 'Rubriek voor onze Jeugd' in juli op deze verhuizing. Dan zal de benedenwoning per 1 september verhuurd zijn.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
29 07 1911
September 1911 bood Fredrik weer een huis- met-tuin te huur aan, nu in de Atjehstraat nr. 13.
Haarlem's Dagblad
05 10 1911
4 september 1912 overleed in Alkmaar de vader van Fredrik en Arend Rozenhart.
Het nieuws van den dag
05 09 1912
Fredrik was bestuurslid van de Chr. Nat. Geheel-Onthoudersvereeniging. Onder het bericht van 2 december 1912 een verhaal over de nieuwbouw van het kadaster op Nieuwe Gracht nr. 13. Dit was naast de werkplek van kantoorbediende Fredrik op de Nieuwe Gracht 11.
Haarlem's Dagblad
11 11 1912
Haarlem's Dagblad
02 12 1912
Nr. 38 was weer verhuurd. Nu aan een timmerman: J.A. Bergman.
Van Annie horen we al sinds juli 1911 niets meer in de 'Rubriek voor onze jeugd'....
In januari 1913 werd een net dagmeisje gevraagd, niet onder de 14 jaar en protestants, voor de Antoniestraat 36 boven. In februari kon degene die 'eenige schroeven met moer' verloren had ze weer terugkrijgen bij Rozenhart.
Haarlem's Dagblad
22 01 1913
Haarlem's Dagblad
27 02 1913
10 mei 1913 eindelijk weer een berichtje van Annie in de 'Rubriek voor onze Jeugd', voor het eerst met broer Jan. Annie zat nu op de Herhalingsschool, ook wel MULO. Dit staat voor Meer Uitgebreid Lager Onderwijs. De school kon een voorbereiding zijn op de HBS, MMS of MTS.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
10 05 1913
23 augustus 1913 stond het gezin Rozenhart ingeschreven op Zuider Buitenspaarne 98.
Jan bleek net zo'n fervent schrijver naar de 'Rubriek voor onze Jeugd' als vroeger Annie. Het jaar 1913 was, in ieder geval voor de kinderen Rozenhart, vol plezierige dingen geweest. In april waren ze al bezig met de verhuizing van de Antoniestraat naar het Zuiden Buitenspaarne (officieel woonden ze er eind augustus). Het was een huis met een tuintje. Begin juli gingen ze een paar dagen naar Den Haag. Jan had naast zijn school ook muziekles. Annie slaagde voor haar overgang naar het volgende jaar. De neefjes kwamen weer langs en ze hadden een genoeglijk dagje in Zandvoort. Daarna gingen Annie en Jan als vanouds logeren in Alkmaar en maakten tochtjes naar Bergen- en Egmond aan zee. Terug in Haarlem deden ze beiden mee aan de Sinterklaas wedstrijd. Het was gezellig zo 's avonds samen wat te doen te hebben. Moeder was blij dat de rommel weer opgeruimd was maar had er zelf ook veel plezier in gehad. Jan won een prijs, Annie een eervolle vermelding. Met Sinterklaas stuurden ze ook een cadeautje-met-raadsel naar Mevrouw Venema-van Doorn, die alle brieven van de 'Rubriek voor den Jeugd' altijd beantwoordde en die een vriendin en wellicht vertrouwelinge was van vele brievenschrijvertjes- en schrijfsters. Annie was in oktober weer een poos bedlegerig. Jan had vaak kiespijn. Er werd een tand gevuld en een kies getrokken.
J.W. Arriëns nam per 1 januari 1914 ontslag als directeur van de Nederlandsche Credietbank. In zijn plaats werd de heer L.T.J. Fontein benoemd.
Haarlem's Dagblad
20 11 1913
uit 'Rubriek voor onze jeugd' van 28 januari 1914 bleek dat Jan viool speelde en Annie piano. Vanaf juli zat Jan bij de padvinders. Mevrouw Venema- van Doorn nam afscheid van de rubriek en in haar plaats kwam de even aardige mevrouw M. Blomborg-Zeeman.
Juli 1914 begon de Eerste Wereldoorlog. Jan was blij dat vader niet werd gemobiliseerd. In oktober had het gezin Rozenhart (net als veel andere gezinnen) een Belgisch vluchtelingetje in huis.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
12 09 1914
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
10 10 1914
Het was nu een vol huis want ook neef David Jan Rozenhart, machinist, stond van 20 februari tot 6 juni 1914 op dit adres ingeschreven.
Uit het adresboek van Haarlem van 1 september 1914 bleek dat de bovenwoning van Antoniestraat 36 nu verhuurd was aan nog een smid; J.J. Boelens. Op 36 zwart zat nog steeds de Smid en Winkelier G. de Lugt. Ook timmerman J.A. Bergman op nr. 38 was er nog. Rozenhart was waarschijnlijk nog steeds de huurbaas van de nrs. 36 en 38.
De inzending van Jan, Annie en hun Belgische huisgenootje Jeanne voor de Sinterklaas wedstrijd van Rubriek voor onze Jeugd. Deze keer kon je geen prijs winnen en alle inzendingen gingen naar het kinderziekenhuis. Het werd zo'n succes dat er een tentoonstelling kwam. Alle inzenders kregen drie vrijkaartjes om elkaars werk te komen bewonderen in de bovenzaal van de Sociëteit 'Vereeniging'.
Per 1 januari had het Haarlem's dagblad elke dag op de voorpagina een advertentie. Betalende abonnees met een verzekeringspolis waren automatisch verzekerd bij The Ocean. Uitkering via het bijkantoor van The Ocean, de Nederlandsche Credietbank, Nieuwe Gracht 11. Annie haakte er met haar gedichtje geestig op in.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
17 01 1914
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
21 11 1914
Haarlem's Dagblad
03 12 1914
31 december 1914 verscheen het bericht in de krant dat J.A.C. Suringar ontslag had genomen als directeur van de Nederlandsche Credietbank en zou vertrekken naar Engeland. De heer L.T.J. Fontein was nu de enige directeur. In maart 1915 kwam Suringar door een ongeluk om het leven.
Haarlem's Dagblad
31 12 1914
De verjaardag van Jan op 22 december 1914 was weer geweldig. Uit alles blijkt dat Annie en Jan en hun ouders het goed met elkaar hadden. 9 januari ging Jeanne terug naar haar ouders, tot grote spijt van Jan. Annie had een uitvoering van haar zangvereniging.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
02 01 1915
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
02 01 1915
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
16 01 1915
In 1915 lijkt alles zo zijn gangetje zijn gegaan. Jan schreef trouw wekelijks naar de Rubriek voor den Jeugd. Hij had nog steeds vioolles en deed net als zijn zus mee aan muziekuitvoeringen, was ook nog bij de padvinderij en leerde met veel vallen en opstaan fietsen (Annie kon het allang). Hij had veel vriendjes en een druk leventje. Als hij eens geen tijd had om te schrijven deed Annie het voor hem, en een keer zelfs papa. mevrouw M. Blomborg-Zeeman moest daar altijd hartelijk om lachen en noemden ze plagerig zijn secretaresse en secretaris. Annie was helaas weer bedlegerig in maart. Met Pasen had Jan een prachtig rapport. In augustus waren ze weer in Alkmaar.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
27 03 1915
Het was niet zo dat de Jan nooit straf kreeg. Gelukkig was grote zus Annie er.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
03 07 1915
Begin oktober begonnen de voorbereidingen weer voor de Sinterklaas wedstrijd. Jan was het er niet mee eens dat zijn vriend Han K. de dichtwedstrijd won maar hij werd vriendelijk terecht gewezen.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
02 10 1915
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
09 10 1915
De wedstrijd was weer een groot succes. Het gezin Rozenhart had er gezellige uurtjes mee.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
20 11 1915
Haarlem's Dagblad
27 11 1915
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
27 11 1915
Haarlem's Dagblad
02 12 1915
Met excuses omdat Annie 16 was en geen 14.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
11 12 1915
5 januari 1916 verscheen het eerste berichtje in Rubriek voor onze Jeugd dat Jan ziek was. De week erop schreef hij nog een briefje. Er heerste in die dagen influenza. Veel kinderen waren ziek. 26 januari moest Jan nog steeds in bed blijven.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
05 02 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
12 02 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
26 02 1916
mevrouw Blomborg-Zeeman hoopte nog steeds op spoedig herstel. Maar Jan moest nog steeds in bed blijven.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
04 03 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
18 03 1916
Ook op 18 maart 1916 vroeg een bedlegerig meisje, Henderika Muuse, die veel van lezen hield, boeken te leen. Annie was ook weer ziekjes.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
08 04 1916
Vanaf 15 april 1916 moest het Haarlem's Dagblad en dus ook de rubriek voor onze jeugd inkrimpen omdat door de oorlog papier peperduur was geworden.
18 april 1916 kreeg Annie haar diploma van de Herhalingschool uitgereikt.
Haarlem's Dagblad
19 04 1916
Het leek iets beter met Jan te gaan. Maar in juni moest hij toch een tijdje naar 'Heideheuvel'. Dit was een herstellingsoord in Hilversum.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
13 05 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
17 06 1916
Heideheuvel
ca. 1915
5 augustus kreeg mevrouw mevrouw M. Blomborg-Zeeman, van de rubriek voor onze Jeugd, een mooie kaart van Jan. Ze vroeg hem of de Gooische lucht hem goed deed. Begin september was Jan eindelijk weer thuis.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
09 09 1916
Een raadselachtig berichtje in de rubriek deze keer. In ieder geval was moeder Teetje ook ziek geweest. De grote Sinterklaas Wedstrijd ging weer van start.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
30 09 1916
Moeder Teetje was langer ziek geweest dan we dachten. De kinderen van de Rubriek voor onze Jeugd waren allemaal hard aan het werk voor de Sinterklaas Wedstrijd. Jan en Annie hadden toch ook weer iets gemaakt. De wedstrijd eindigde weer met een tentoonstelling en feest.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
18 11 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
02 12 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
09 12 1916
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
30 12 1916
In augustus 1916 had de E.S.M. (N.V. Electrische Spoorweg-Maatschappij), na meer dan 10 jaar gesteggel over hoe de gevaarlijke verkeerssituatie bij de Antoniebrug op te lossen, vijf huizen opgekocht. Die zouden afgebroken worden om de Antoniebrug- en straat flink te kunnen verbreden. Hieronder waren de nrs. 36 en 38. Wanneer Rozenhart nog eigenaar was van deze panden (waarschijnlijk wel), had hij een aardig geldbedrag gekregen.
Haarlem's Dagblad
09 08 1916
Haarlem's Dagblad
27 11 1916
In januari 1917 was het dan eindelijk zover: de huizen werden afgebroken. Je kijkt naar de zijgevel van het oude huis van Rozenhart, nr. 36. Op de achtergrond rijdt net een tram van E.S.M. langs.
1 maart 1917 slaagde Annie ook voor haar examen Nuttige Handwerken.
Het vaderland
01 03 1917
Vanaf maart 1917 schreef Jan weer trouw naar de Rubriek voor Onze Jeugd. Annie werkte nu op een kantoor en had een druk leventje. Met Jan ging het ook goed, hij haalde uitstekende rapporten. Toen Jan een week geen tijd had, schreef vader 'secretaris' weer een briefje voor hem. Het voorjaar van 1917 was zeer koud, het leek wel november. Jan spaarde, net als veel andere kinderen van de Rubriek, Vechtplaatjes. Dit was een Verkade-album met teksten van Jac. P. Thijsse.
28 april een grote schrik voor mevrouw M. Blomborg-Zeeman. Het leek erop dat ons Jan weer ziek begon te worden...
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
28 04 1917
Het bleek echter, nog vervelend genoeg, weer om kiespijn te gaan. In de Rubriek voor onze Jeugd hieronder ook het grappige verhaaltje over
de chapeau-claque. Dat was een hoge hoed die je in kon klappen zodat het wat handzamer was op te bergen. Je werd namelijk niet verondersteld het tijdens een partijtje binnenshuis te dragen.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
05 05 1917
Spotprent over de
chapeau- claque
16 juni 1917 moesten drie kiezen getrokken worden. Het ging niet in een keer, maar verspreid over een paar maanden. In totaal was Jan dus al vier kiezen kwijt.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
16 06 1917
Verder ging alles zijn gangetje. Jan vond tulpen mooier dan hyacinthen. M. Blomborg-Zeeman schreef terug ; 'Ja jongen ik vind tulpen ook mooier dan hyacinthen. Als je die prachtige bonte velden ziet, zou je met eenige variatie kunnen zingen: Haarlem, mijn Haarlem wat ben je toch mooi'. In de zomervakantie ging het gezin Rozenhart weer naar Alkmaar en een paar dagen naar Den Haag. In augustus kreeg Jan een fiets. Hij had er anderhalf jaar om gezeurd.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
25 08 1917
1 september typte, in plaats van schreef, Jan zijn brief. M. Blomborg-Zeeman was onder de indruk. Ook bleek dat hij nu, net als veel andere kinderen, Kwatta soldaatjes spaarde. Kwatta was de eerste Nederlandse verpakte chocoladereep. Het werd 'krachtvoedsel' genoemd voor het Nederlandse leger en in alle kazernes verkocht. De op de verpakking afgebeelde soldaatjes kon je uitknippen en als je er genoeg gespaard had cadeaus mee innen. Vijf soldaatjes gaven recht op een gratis reep of een tinnen soldaatje. Een Kwatta Manoeuvre Chocolaad kostte eind 1917 ongeveer 8 1/2 cent. Gezien Jan's gebit hoop ik dat hij voor de tinnen soldaatjes ging. Hij ruilde overigens voor IJsco beertjes. En daar kon je wafelijsjes mee sparen...
De slogan 'Aller oogen zijn gericht op Kwatta' werd gelanceerd in 1911. Iedereen kende deze slogan. Ook was een chocoladereep lang synoniem aan Kwatta.
Winkeldoosje.
28 september 1917 verhuisde het gezin naar het Zuider Buitenspaarne 136. Fredrik had na al die jaren als kantoorbediende bij de Nederlandsche Credietbank eindelijk promotie gemaakt en stond nu ingeschreven als boekhouder.
Nr.136 bij de pijl.
J.Fielmich 1973
Net voor de afbraak in de jaren 80.. Nr.136 is het derde huis van links.
Mooie glas-in-lood bovenramen en aardige voortuintjes.
Teetje overleed hier in 1938.
1987
Twee berichtjes over de verhuizing in de Rubriek voor onze Jeugd. Het was eindelijk een groot genoeg huis voor een eigen kamertje voor Jan.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
13 10 1917
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
20 10 1917
'Ónrust' was de schuilnaam voor een meisje dat ook aan de Rubriek meedeed. Ze woonde op de Parklaan. Haar echte naam was Trijntje Meijlis. In het najaar van 1917 werd ze voor de tweede keer opeens erg ziek. Jan ging een paar keer bij haar op bezoek. Ze was toen 10, Jan 12 jaar oud.
Rubriek voor onze Jeugd
met einde van het verhaal
'Zijn stroohoed'.
Haarlem's Dagblad
20 10 1917
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
03 11 1917
Eind september was de Sinterklaas Wedstrijd weer van start gegaan, grootser opgezet dan ooit. Er was nu ook behoefte aan nuttige cadeaus. Zoals altijd werd er weer enthousiast meegedaan. Ze hielpen elkaar aan materialen, want het waren karige tijden. Ook steeds meer 'grote mensen' hielpen mee. Jan en Annie hadden weer een prachtige inzending.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
29 09 1917
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
17 11 1917
De inzending van Jan en Annie
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
01 12 1917
De wedstrijd werd 5 december weer besloten met een tentoonstelling. Helaas was Jan toen ziek.
Haarlem's Dagblad
05 12 1917
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
08 12 1917
Het viel dit keer gelukkig mee.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
15 12 1917
31 januari 1918 werd 'De jeugd moet weten' opgenomen. Een Witte Film van filmfabriek Hollandia, onder regie van Maurits Binger, naar een scenario van de directeur van de Nederlandsche Credietbank; L.T.J. Fontein.
In 1918 leefde Jan nog steeds een gelukkig leventje. Zijn ouders leken geen geldzorgen te hebben en verwende hun kinderen. Wel was er vaak ziekte in het gezin. Jan was altijd een beetje gepikeerd als hij niet een eerste prijs won in de Rubriek, zoals met de tekenwedstrijd in januari. Maar hij kon zich er wel snel overheen zetten. Hij was nogal een wildebras gezien zijn vele kwetsuren, waar hij overigens niet erg mee zat. In februari had hij zes witte muisjes, Mevr. Blomborg-Zeeman mocht er eentje hebben, misschien was het een beetje pesten, want ze griezelde ervan. In maart vroeg Mevr. Blomborg-Zeeman of alle kiezen nu eindelijk getrokken waren. In mei ruilde Jan de muizen in voor konijntjes. Hij had in het voorjaar erwten gezaaid in de tuin.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
09 03 1918
Hoewel Nederland neutraal was in de oorlog werd de schaarste steeds groter. Handeldrijven met het buitenland was bijna onmogelijk, zeker nadat Duitsland in 1917 de onbeperkte duikbotenoorlog had afgekondigd. Steeds meer voedsel, brandstoffen, zeep en andere producten waren op rantsoen. De prijs van verpakte chocoladerepen, o.a. de bekende en zeer geliefde Kwatta manoeuvre-reep, werd in juni 1918 van overheidswege bepaald op maximaal 12 1/2 cent. In de praktijk werden ze (als ze al verkrijgbaar waren) meestal voor 10 cent verkocht. Eenheidschocoladereepen, bedoeld als bijvoeding, waren vanaf nu voor 12 1/2 cent op de bon verkrijgbaar. Elke zaterdag was te lezen over de nieuwe bonnen en wanneer ze in te leveren. Kinderen werden overigens niet verondersteld de hele krant te mogen lezen. Dat deed papa. Ook Jan kreeg te horen dat papa hem wel zou melden als hij gelezen had waar en wanneer in januari 1918 de tentoonstelling van de tekenwedstrijd van de Rubriek voor onze Jeugd zou plaatsvinden.
Voorpagina
Haarlem's Dagblad
11 05 1918
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
11 05 1918
Voorpagina
Haarlem's Dagblad
15 06 1918
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
15 06 1918
Verkoop van Eenheidsworst
Kleine Houtstraat 111
1918
22 juni 1918 kwam het bericht dat de papa van Jan het abonnement op het Haarlem's Dagblad ging opzeggen. Jan mocht dan niet meer meedoen met de Rubriek.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
22 06 1918
Misscchien had het hiermee te maken:
Nieuws over de heer F. Rozenhart. Hij verliet na 19 jaar en 4 maanden de Ned. Credietbank.
Haarlem's Dagblad
02 07 1918
Rozenhart werd per 1 juli 1918 procuratiehouder van de Noord-Hollandsche Landbouwcrediet.
De Noord-Hollandsche Landbouwcrediet was in 1887 opgericht in Alkmaar. Het was on eerste instantie opgericht voor boeren. Gewone banken gaven vaak geen leningen aan boeren omdat zij onvoldoende kennis van het agrarisch bedrijf hadden. Al in 1913 was er een correspondentschap in Haarlem.
December 1916 werd het een agentschap.
Haarlem's Dagblad
07 05 1913
Haarlem's Dagblad
02 12 1916
Haarlem's Dagblad
10 02 1917
In maart 1917 verhuisde het agentschap naar de Kruisweg 74, hoek Nieuwe Gracht. Toen Rozenhart hier in 1918 kwam werken keek hij dus uit op de Nederlandsche Credietbank.
Haarlem's Dagblad
10 03 1917
De bank werd gevestigd in het hoekpand links.
Kruisweg
1915
Kort voor de afbraak van nr. 72.
Je leest nog net 'landbouwcrediet'
op nr. 74.
Kruisweg
1930
Misschien omdat Jan vreselijk had gezeurd, of dat Fredrik zelf zijn krantje miste, maar op 13 juli 1918 waren ze weer geabonneerd op het Haarlem's Dagblad. Het had dus maar twee weken geduurd.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
13 07 1918
In juli kreeg Mevr. Blomborg-Zeeman een kaartje van Jan uit Amersfoort. Begin augustus deden zich de eerste gevallen in Nederland van de Spaansche Griep voor. In september de eerste gevallen onder de kinderen van de Rubriek. Gelukkig herstelden ze allemaal vrij snel.
De Sinterklaas Wedstrijd ging weer van start. Wel met een waarschuwing. Geen oorlogsspeelgoed! Iedereen ging meteen aan de slag, maar van Jan (en Annie) horen we niets. 11 november eindigde de Eerste Wereldoorlog in een wapenstilstand. Er was geen grote feestvreugde in Nederland. De toestand in de wereld bleef zeer onrustig. Brood, aardappelen, vlees, vis, koffie, thee, kleding, brandstof etc. bleven nog lang op de bon. Wel kon je al vrijwel meteen na de wapenstilstand meer gram brood per bon krijgen. Er werd gewaarschuwd dat het brood 1 à 2 dagen oud zou zijn, wegens afschaffing van nacht-arbeid in het bakkersbedrijf.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
14 09 1918
De wapenstilstand.
Haarlem's Dagblad
11 11 1918
De Spaanse Griep.
Haarlem's Dagblad
11 11 1918
27 september 1918 werd Fredrik Rozenhart bij acclamatie herkozen als secretaris van de Nat. Chr. Geheelonthouders.
Haarlem's Dagblad
28 09 1918
Vrijdag 22 november 1918 bezochten koningin Wilhelmina en haar moeder Haarlem. Dit werd een uitzinnig feest. Hoofdorganisator was Maurits H. Binger. De Koningin kwam precies om 3 uur met de trein aan en zou om 4 uur 44 minuten weer vertrekken.
De voorbereidingen.
Haarlem's Dagblad
12 11 1918
flitsen van het feest.
Haarlem's Dagblad
23 11 1918
De stoet is te groot of de stad is te klein.
Haarlem's Dagblad
23 11 1918
Het teest 's Avonds
Stàànd drinken bij Brinkman!
Haarlem's Dagblad
23 11 1918
De koningin op het bordes van het stadhuis.
1918
Ook op 23 november 1918 eindelijk een berichtje van Jan. Net als vele anderen waren ze ziek geweest.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
23 11 1918
Maar Jan deed voor het eerst niet mee met de Sinterklaas Wedstrijd. 3 december vroeg Mevr. Blomborg-Zeeman in de Rubriek Jan om zijn vader vriendelijk te danken voor zijn briefje (en of Jan al in het boek gelezen had en zijn huiswerk nog afgekomen was). Het allerlaatste bericht was op 14 december 1918. Jan had heel veel Sinterklaascadeaus gehad, of zoals ze in die tijd zeiden: Sint had weer goed gereden voor Jan.
Rubriek voor onze Jeugd
Haarlem's Dagblad
14 12 1918
Helaas moeten we nu afscheid nemen van de belevenissen van het gezin Rozenhart de we konden volgen via de Rubriek voor onze Jeugd in het Haarlem's Dagblad. Op één bericht na, wat aan het einde zal volgen.
12 juli 1919 was Annie Rozenhart aspirant lid van 'Mercurius', orgaan van de Nationalen Bond van Handels- en kantoorbedienden. In dit blad o.a. schrijnende verhalen over de vele onbetaalde overuren op kantoor die normaal werden gevonden en waartegen je niet mocht protesteren.
11 mei 1920 trouwde Annie met Gerard de Vries. Hij was 30 jaar, kwam uit Gouda en was dierenarts. Annie was 20. Gerard kreeg in 1914 een aanstelling als keurings-veearts / adjunct-directeur van het Haarlemse Openbare Slachthuis. In 1946 werd hij directeur. Ze gingen wonen op het Prinsen Bolwerk 26. Op 12 april 1922 werd dochter Frieda geboren, 19 december 1925 volgde zoon Jan.
28 juni 1924 slaagde Jan Rozenhart voor zijn eindexamen van de H.B.S. Ook in 1924 werd hij voorgoed ongeschikt verklaard voor militaire dienst op nr. 226 (Slepende ziekten, belangrijke vergroting of gemis van de milt). Hij ging aan de Universiteit van Amsterdam sociale geografie studeren.
6 juli 1929 haalde hij zijn kandidaatsexamen. 27 januari 1934 studeerde hij met goed gevolg af.
Nieuwe Haarlemsche courant
27 01 1934
1 juli 1925 een onverwacht bericht van de Landbouwcredietbank. Naar aanleiding van een fietsongeval voor de deur besloten ze een verbanddoos aan te schaffen.
Nieuwe Haarlemsche courant
01 07 1925
1 februari 1934 ging Fredrik met pensioen. Vijf jaar later, In 1939, werd de Noord-Hollandsche Landbouwcrediet N.V. ontbonden en overgenomen door de Amsterdamsche Bank N.V.
Haarlem's Dagblad
01 02 1934
Al sinds 1931 was Jan reisleider van de Nederlandsche Reisvereeniging (N.V.R.). De zeer populaire reisvereniging had als doel: 'Het reizen als middel tot cultureele en intellectueele ontwikkeling te bevorderen'. Dit deden ze door groepsreizen te organiseren voor mensen met een smallere beurs. In 1910 werd de afdeling Haarlem opgericht. In 1935 werd het 25-jarig jubileum groots gevierd. Jan werd dat jaar ook herkozen als commissielid voor de afdelingstochten.
Haarlem's Dagblad
27 05 1935
Uit het jubileumboek wat die avond geschonken werd twee bladzijden, waarvan 1 met foto's. Ik neem aan dat op de onderste foto, de derde van rechts, eindelijk een portret is van ons Jan Rozenhart! (Dit omdat de heer Douma de jongste was en de derde rechts mij de een na jongste lijkt. Jan was op dit moment 30 jaar)
13 februari 1936 werd Jan benoemd tot tijdelijk leraar in de aardrijkskunde en geschiedenis aan de Hoogere Burgerschool A met 5-jarigen cursus te Haarlem. Deze aanstelling werd tot zijn pensioen elk jaar vernieuwd.
De Nederlander
14 02 1936
